O EHRI-PL

Powołana w 2025 roku Europejska Infrastruktura Badań nad Holokaustem-Europejskie Konsorcjum Infrastruktury Badawczej (EHRI-ERIC) to pierwsza ponadnarodowa organizacja skupiająca kluczowe instytucje w interdyscyplinarnej dziedzinie dokumentacji i badań nad Holokaustem.

Jej celami są: zapewnienie dostępu do rozproszonych źródeł archiwalnych, promowanie innowacyjnych badań źródeł archiwalnych oraz edukacji, a także ochrona wspólnego europejskiego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń. Polska jest jednym z członków-założycieli EHRI-ERIC. Zgodnie z zobowiązaniami członkowskimi w ramach tej infrastruktury został powołany się Polski Węzeł Krajowy (National Node EHRI-PL), będący konsorcjum trzech instytucji prowadzących wieloaspektowe badania archiwalne i naukowe dotyczące zagłady Żydów: Żydowski Instytut Historyczny (koordynator EHRI-PL) oraz Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk i Centrum Badań Żydowskich im. Filipa Friedmana na Uniwersytecie Łódzkim.

Polski Krajowy Węzeł EHRI wspiera nadrzędne cele EHRI poprzez prowadzenie badań naukowych, a także działań upamiętniających i edukacyjnych, które są istotne dla Polski, a jednocześnie uwzględniają specyfikę regionalną i promują badania międzynarodowe.

W latach 2025-2027 Konsorcjum EHRI-PL będzie podejmować działania realizujące strategiczne cele międzynarodowej infrastruktury badawczej EHRI-ERIC w pięciu głównych obszarach:

szeroki międzynarodowy dostęp do źródeł archiwalnych dotyczących Zagłady; integracja z portalem EHRI zbiorów instytucji posiadających istotne tematycznie zasoby, w tym praca nad ich digitalizacją i opracowaniem zgodnie z metodologią humanistyki cyfrowej;
inicjowanie i wzmacnianie współpracy badaczy i badaczek z ośrodków krajowych i międzynarodowych, w tym: wytyczanie nowych kierunków badań oraz podejść metodologicznych, wymiana międzynarodowa (stypendia, warsztaty, webinary, konferencje), wsparcie dla naukowców zajmujących się tematem Zagłady;
opracowywanie i udostępnianie danych i wniosków z polskich badań w ramach usług online EHRI (Geospatial Repository, Document Blog, Online Editions) we współpracy z innymi Węzłami Krajowymi;
współpraca międzynarodowa w konsorcjum EHRI-ERIC poprzez uczestnictwo w Komitecie Koordynatorów Krajowych i grupach roboczych;
upowszechnianie działalności konsorcjum EHRI-PL oraz EHRI-ERIC (debaty, seminaria).

Proponowane działania mają na celu realizację misji EHRI oraz zwiększenie świadomości na temat sieci EHRI i możliwości jej wykorzystywania w pracy naukowej i edukacyjnej, co wpłynie na wzrost uznania znaczenia społecznego, kulturalnego i politycznego sieci EHRI-ERIC.

EHRI jest przede wszystkim strukturą naukową, jednak jej cele i wpływ są znacznie szersze. Obejmują one zadania o charakterze społecznym i politycznym. Niedawny wzrost antysemityzmu, ksenofobii i agresywnych nacjonalizmów w Europie i poza nią pokazuje, że badania nad Zagładą nigdy nie są kwestią czysto akademicką, ale warunkiem wstępnym dla otwartych i niedyskryminujących społeczeństw w całej Europie i na świecie.